James Webb’den Sonra Sırada Ne Var?

Öne Çıkan İçerikler

James Webb Uzay Teleskobu’ndan sonra astronomlar için bir sonraki büyük şey nedir?

John Mather, James Webb Uzay Teleskobu’nu gerçeğe dönüştürmek için onlarca yıl harcadı. İşte sıradaki şeyin ne olabileceğini düşünüyor.

20.000’den fazla mühendis ve yüzlerce bilim insanının inşa etmesi gereken şey nedir? Bir uzay teleskobu – özellikle de James Webb Uzay Teleskobu.

Neyse ki, NASA’nın en yeni gözlemevinin ilk altı aylık bilim faaliyetlerinde elde ettiği çok sayıda inanılmaz sonuçla bu çabaya değdi. Ama sırada ne var? Nobel ödüllü bir gökbilimci ve James Webb Uzay Teleskobu’nun (Webb ya da JWST) arkasındaki öncü güç olan John Mather, Amerikan Astronomi Derneği’nin Seattle’da düzenlenen 241. toplantısının son günü olan 12 Ocak Perşembe günü, tüm bu mühendis ve bilim insanlarının bundan sonra nelerle uğraşabileceğine dair vizyonlarını paylaştı.

Mather’ın astronomiyle ilgisi, Hubble Uzay Teleskobu’nun 1990’da fırlatılmasından bile öncesine, 1980’lerde Yeni Nesil Uzay Teleskobu (daha sonra JWST oldu) için ilk fikirlerin ortaya atıldığı döneme kadar uzanıyor. JWST gibi bir hayali gerçeğe dönüştürmek için sayısız bilim insanı ve mühendisin, teleskobun umdukları gözlemleri yapabilmesi için “yeni tür dedektörler” icat etmek de dahil olmak üzere onlarca yıl süren yenilikler yapması gerekti.

Mather, bir sonraki büyük astronomik hedeflerin de benzer özveri ve yaratıcılık gerektireceğini söyledi. Mather kongrede yaptığı konuşmada JWST’nin “zor şeyleri başarabileceğimizin bir göstergesi olduğunu” söyledi. “Ve zor şeyler yapmaya devam edeceğiz.”

Bazı hedefler diğerlerinden daha yakın ve gökbilimcilerin zihninde dönen çok sayıda hedef var. Mather, “Size gelecek olan tüm harika şeyleri söylemem mümkün değil, bu yüzden size beni en çok ilgilendirenleri söyleyeceğim” dedi.

Avrupa’nın Euclid misyonu ve NASA’nın Nancy Grace Roman Uzay Teleskobu da dahil olmak üzere önümüzdeki aylarda ve yıllarda faaliyete geçecek olan bir dizi heyecan verici yeni gözlemevi, karanlık madde ve karanlık enerjinin uzun süredir devam eden gizemlerine dair ipuçları arayacak. Şu anda Şili’nin yüksek çöllerinde yapımı devam eden dev bir proje olan Vera Rubin Gözlemevi, geçici olarak bilinen küçük değişiklikleri arayarak tüm gökyüzünü inceleyecek. Gökbilimciler gözlemevinin her gece milyonlarca ilgi çekici nokta tespit edeceğini düşünüyor – o kadar çok ki hepsini elemek zor olacak. Mather, “Belki şu ChatGPT olayı yardımcı olur,” diye şaka yaptı.

Biraz daha ileriye baktığımızda, bir sonraki son derece iddialı proje, Astro2020 Decadal Survey olarak bilinen önemli bir komite tarafından önerilen Hubble ve JWST’nin mega halefi olan sözde “Yaşanabilir Dünyalar Gözlemevi”.

Mather, bu projenin ulaşılabilir olduğunu ve hatta bütçeleri ve son teslim tarihlerini karşılamakta zorlanan JWST’den daha kolay tamamlanabileceğini düşündüğünü söyledi. Roket teknolojisi sürekli geliştiği ve ucuzladığı için, Yaşanabilir Dünyalar Gözlemevi ve diğer yeni nesil teleskopların yer yerine uzayda monte edilmesinin bile mümkün olabileceğini öne sürdü.

Ve her şey uzay teleskoplarıyla ilgili değil. Mather, yaklaşık 98 feet (30 metre) çapındaki dev teleskopların yeryüzünde de astronomide nasıl bir devrim yaratacağını görmeyi dört gözle beklediğini söyledi.

Ve NASA’nın resmi planlarından bile daha büyük hayaller kuruyor: Belki bir gün bu yer temelli devler, Mather’ın “hibrit uzay-yer” kurulumları olarak adlandırdığı şekilde uzay gözlemevleriyle birlikte çalışacak. Örneğin, yer tabanlı gökbilimcilerin temel tekniklerinden biri, yıldızları bloke eden ve yakındaki soluk gezegenleri ortaya çıkaran koronagraf adı verilen küçük mekanizmalara dayanıyor. Mather, belki bir gün yörüngede dev bir yıldız perdesi uçurabileceğimizi ve onu yerdeki teleskopla eşleştirebileceğimizi öne sürdü.

Bu tür hedeflerin bizi nereye götüreceği belli değil, ancak bugüne kadar teknolojimiz her geliştiğinde, evren hakkında sıçramalar ve sınırlar öğrendik – çoğu zaman tamamen bilinmeyen bir şey bulduk. Mather konuşmasını, tüm bu yeni teknolojiyle ne göreceğimizi sorarak bitirdi. “Bilmiyorum,” dedi, “ama çok daha fazla ayrıntı ve şu anda görebildiğinizden çok daha uzağı.”

Kaynak: https://www.space.com/james-webb-space-telescope-what-next-john-mather

Bu yazı Astrafizik.com tarafından Türkçeye aktarılmış olup yazının aslı space.com sitesine aittir, orijinaline mümkün olduğunca sadık kalmak koşuluyla dilimize çevirilmis olsa da editoryal tarafından katkılarda bulunulmuştur. Bu sebeple Astrafizik.com içerik izinlerine tabidir. Astrafizik.com referans gösterilmek koşuluyla 3. tarafların kullanımına izin verilmiştir.

Daha Fazla

Yorumlar

Bir Cevap Yazın

Popüler İçerik