Smithsonian Astrofizik Gözlemevi ve Harvard Koleji Gözlemevinde astrofizikçi olan Paola Testa, “Güneş 5 milyar yaşından biraz daha genç.” dedi. “Ve yaptığımız hesaplamalara göre Güneş’imizin ömrü yaklaşık 10 milyar yıl, yani yıldızımız artık orta yaş evresinde.”
Güneş, çekirdeğindeki hidrojenin çoğunu yaktıktan sonra, kırmızı dev olarak bir sonraki aşamasına geçecek. NASA’ya göre , yaklaşık 5 milyar yıl sonra bu noktada, güneş nükleer füzyon yoluyla ısı üretmeyi bırakacak ve çekirdeği kararsız hale gelecek ve büzüşecek. Bu arada, güneşin hala hidrojen içerecek olan dış kısmı genişleyecek ve soğudukça kırmızıya dönecek. Bu genişleme, güneşin komşu gezegenleri Merkür ve Venüs’ü yavaş yavaş yutacak ve güneşin güneş rüzgarları, Dünya’nın manyetik alanını bozacak ve atmosferini sıyıracak kadar hızlandıracak.
Tabii ki, bu durum maalesef gezegenimizdeki canlı türleri için iyi haber anlamına gelmiyor. Royal Astronomical Society’nin Aylık Bildirimlerinde yayınlanan 2008 tarihli bir araştırmaya göre, bu ilk genişlemeden birkaç milyon yıl sonra, güneşin Dünya’nın kayalık kalıntılarını da tüketmesi muhtemeldir.
Güneş daha sonra hidrojen füzyonundan arta kalan helyumu karbon ve oksijene kaynaştırmaya başlayacak ve nihayetinde çekirdeğine çökerek, küçülürken dış katmanlarında muhteşem bir gezegenimsi bulutsu -sıcak, artık plazmadan oluşan bir kabuk- geride bırakacaktır. Beyaz cüce olarak bilinen, inanılmaz derecede yoğun, önemli ölçüde daha sıcak, Dünya boyutunda bir yıldız cesedi. Testa, kozmik zamanda göz açıp kapayıncaya kadar bulutsunun sadece 10.000 yıl boyunca görülebileceğini söyledi. Oradan, güneşten geriye kalanlar, en sonunda ışık yaymayan bir nesne haline gelmeden önce soğumaya trilyonlarca yıl harcayacak.
Hem güneş hem de göreceli kütlesinin tüm yıldızları için bu zaman çizelgesine ulaşmak için bilim adamlarının, güneş kütlelerinde nükleer füzyon hesaba katılmadan önce zor olan enerjiyi nasıl yaydığını bilmeleri gerekiyordu.
X-ışını emisyonlarının ısıtma mekanizmalarını ve süreçlerini araştıran Testa, ” Bilimin çoğu, geçen yüzyılda olduğu gibi nispeten yeni, çünkü bir yıldızın nasıl çalıştığını anlamanın ayrılmaz bir parçası, nükleer reaksiyonları ve füzyonu anlamaktan geliyor” dedi. 1930’lardan önce, yıldızların nasıl çalıştığına dair ana fikirlerden biri, enerjinin sadece yerçekimi enerjisinden geldiğiydi.
Gökbilimciler ve astrofizikçiler füzyon hakkında daha iyi bir anlayışa sahip olduklarında, yıldızların yaşamları için birkaç yıldızdan gözlemlenen emisyon verileriyle birlikte daha eksiksiz modeller bulabildiler.
Testa, verdiği demeçte, “Birçok farklı yıldızdan çok sayıda farklı bilgiyi bir araya getirerek, gökbilimciler ve astrofizikçiler yıldızların nasıl evrimleştiğine dair bir model oluşturabilirler.” “Bu bize güneşin kaç yaşında olduğuna dair oldukça kesin bir tahmin verir.”
Bu araçlar sayesinde bilim adamları, güneş ışığının eninde sonunda ne zaman söneceğini iyi biliyorlar.
Bu yazı Astrafizik.com tarafından Türkçeye aktarılmış olup yazının aslı space.com sitesine aittir, orijinaline mümkün olduğunca sadık kalmak koşuluyla dilimize çevirilmis olsa da editoryal tarafından katkıda bulunulmuştur. Bu sebeple Astrafizik.com içerik izinlerine tabidir. Astrafizik.com referans gösterilmek koşuluyla kullanıma izin verilmiştir.
Kaynak: https://www.space.com/when-will-sun-explode
Çeviri: Sinan YAVUZ
