İkiz kara delikler bir galaksi birleşmesinden arta kalanları yerken yakalandı
Yeni bir araştırmaya göre, ikili kara delikler gökbilimcilerin fark ettiğinden daha yaygın olabilir.
Birleşen iki galaksinin merkezinde yan yana madde yutan iki kara delik bulundu ve bu da ikili kara deliklerin bilim insanlarının düşündüğünden daha yaygın olabileceğini gösteriyor.
Araştırmacılar bulgularını 9 Ocak’ta The Astrophysical Journal Letters’da (yeni sekmede açılır) ve Amerikan Astronomi Derneği’nin Seattle’da düzenlenen 241. toplantısında bildirdiler. Araştırmacılar yıkıcı ikiliyi Yengeç takımyıldızında 500 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan ve iki ayrı galaksinin birleşmesi sonucu ortaya çıkan UGC 4211’de buldular. UGC 4211 bu birleşmenin son aşamalarında; bir gün kendi Samanyolu galaksimiz de yakındaki Andromeda galaksisiyle benzer bir çarpışma yaşayacak.
Toz ve gaz bulutlarını aşarak uzak galaksilerin kalbine bakabilen bir teleskop dizisi olan Atacama Large Millimeter/submillimeter Array’i (ALMA) kullanan araştırmacılar, bu galaksinin merkezinde bir değil, iki süper kütleli kara delik tarafından sabitlendiğini buldular. Aralarında sadece 750 ışık yılı mesafe bulunan bu karadelikler, aktif olarak malzeme çekmekte ya da biriktirmekte ve büyümektedir.
Eureka Scientific’te kıdemli bir araştırma bilimcisi olan çalışmanın başyazarı Michael Koss yaptığı açıklamada, “Çalışmamız bir galaksi birleşmesindeki en yakın kara delik çiftlerinden birini tanımladı ve galaksi birleşmelerinin uzak Evren’de çok daha yaygın olduğunu bildiğimiz için, bu kara delik ikilileri de daha önce düşünülenden çok daha yaygın olabilir” dedi
Bulgular, gökbilimcilerin evreni kütleçekim dalgaları, yani kara deliklerin birbirleriyle çarpışması gibi dramatik süreçlerin neden olduğu uzay-zamandaki dalgalanmalar için araştırırken bulmayı bekleyebilecekleri şeyler üzerinde etkilere sahiptir.
Şili Papalık Katolik Üniversitesi’nde gökbilimci olan çalışmanın eş yazarı Ezequiel Treister yaptığı açıklamada, “Galaksilerin merkezlerinde şu ana kadar tespit edemediğimiz çok sayıda büyüyen süper kütleli kara delik çifti olabilir” dedi. “Eğer durum buysa, yakın gelecekte Evren’de bu nesnelerin birleşmesinden kaynaklanan kütleçekimsel dalga olaylarını sık sık gözlemliyor olacağız.”
Galaksi birleşmeleri, özellikle Samanyolu’ndan uzak evrende sıklıkla gözlemlenmektedir. Mesafeler ve Dünya ile bu uzak galaksilerin parlak merkezleri arasındaki tozlu, gazlı enkaz nedeniyle bu olaylara iyi bir bakış elde etmek kolay değildir.
Araştırmacılar, Chandra X-ışını Gözlemevi, Hubble Uzay Teleskobu, Şili’deki Çok Büyük Teleskop ve Hawaii’deki Keck Gözlemevi’nden gelen gözlemleri birleştirerek, hepsi farklı dalga boylarında veriler sağladı ve birleşmiş galaksiye ayrıntılı bir bakış sağladı.
Treister, “Her dalga boyu hikayenin farklı bir bölümünü anlatıyor” dedi. “Yer tabanlı optik görüntüleme bize birleşen galaksinin tamamını gösterirken, Hubble bize nükleer bölgeleri yüksek çözünürlükte gösterdi. X-ışını gözlemleri sistemde en az bir aktif galaktik çekirdek olduğunu ortaya koydu. Ve ALMA bize bu iki büyüyen, aç süper kütleli kara deliğin tam yerini gösterdi.”
UGC 4211’in deneyimi Samanyolu’nun kendi geleceğine bir bakış sağlayabilir.
Koss, “Samanyolu-Andromeda çarpışması çok erken aşamalarında ve yaklaşık 4,5 milyar yıl içinde gerçekleşeceği tahmin ediliyor” dedi. “Az önce incelediğimiz şey çarpışmanın son aşamasındaki bir kaynak, bu yüzden gördüğümüz şey bu birleşmeyi önceden haber veriyor ve ayrıca bize kara deliklerin birleşmesi, büyümesi ve sonunda yerçekimi dalgaları üretmesi arasındaki bağlantı hakkında fikir veriyor.”
Kaynak: https://www.livescience.com/black-hole-binary-galaxy-merger
Bu yazı Astrafizik.com tarafından Türkçeye aktarılmış olup yazının aslı livescience.com sitesine aittir, orijinaline mümkün olduğunca sadık kalmak koşuluyla dilimize çevirilmis olsa da editoryal tarafından katkılarda bulunulmuştur. Bu sebeple Astrafizik.com içerik izinlerine tabidir. Astrafizik.com referans gösterilmek koşuluyla 3. tarafların kullanımına izin verilmiştir.
