Dev Güneş Fırtınası Geliyor
Güneş’teki ‘kanyon benzeri’ delikten kaynaklanan Güneş fırtınası Perşembe günü (1 Aralık) Dünya’yı vurabilir
Delik, Güneş materyalini 1,8 milyon mil/saat (2,9 milyon km/saat) hıza kadar fırlatabilir.
Spaceweather.com‘a göre, Güneş’in atmosferinde “kanyon benzeri” bir delik açıldı ve Perşembe (1 Aralık) ile Cuma (2 Aralık) günleri arasında Dünya’nın manyetik alanına yüksek hızlı bir güneş rüzgarı göndererek küçük çaplı bir jeomanyetik fırtınaya neden olabilir.
Koronal delik, Güneş’in merkezi boyunca uzanan devasa bir Güneş yarığıdır. Koronal delikler, Güneş‘in üst atmosferinde yıldızımızın elektriklenmiş gazının (veya plazmasının) diğer bölgelere göre daha az sıcak ve yoğun olduğu bölgelerdir, bu da onların aksine siyah görünmelerine neden olur. San Francisco’daki bir bilim müzesi olan Exploratorium’a göre, bu deliklerin etrafında, Güneş’in manyetik alan çizgileri, kendi içlerinde dönmek yerine, uzaya doğru yönelir ve Güneş materyalini saatte 1,8 milyon mil (2,9 milyon km/saat) hızla dışarı doğru fırlatır.
Çoğunlukla elektronlar, protonlar ve alfa parçacıklarından oluşan bu enerjik Güneş parçaları, Dünya‘nın manyetik alanı tarafından emilerek sıkıştırılır ve jeomanyetik fırtınayı tetikler. Güneş parçacıkları, Dünya’nın koruyucu manyetosferinin en zayıf olduğu kutuplara yakın atmosferden geçerek oksijen ve nitrojen moleküllerini harekete geçirir ve kuzey ışıkları gibi renkli auroralar oluşturmak üzere ışık şeklinde enerji açığa çıkarmalarına neden olur.
GÜneş Fırtınası Nedir?
Yaklaşmakta olan fırtına, Güneş’in yaklaşık 11 yıllık güneş döngüsünün en aktif evresine girmesiyle birlikte Dünya’ya yönelen bir dizi güneş bombardımanının sadece sonuncusu.
Gökbilimciler 1775’ten bu yana güneş aktivitesinin döngüler halinde yükselip alçaldığını biliyorlar, ancak son zamanlarda güneş beklenenden daha aktif oldu ve Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi tarafından tahmin edilen güneş lekesi görünümlerinin neredeyse iki katına çıktı. Bilim insanları Güneş’in aktivitesinin önümüzdeki birkaç yıl boyunca istikrarlı bir şekilde artacağını ve tekrar azalmadan önce 2025 yılında genel bir maksimuma ulaşacağını tahmin ediyor.
Bilinen En Büyük Güneş Fırtınası
Yakın tarihteki en büyük güneş fırtınası, kabaca 10 milyar 1 megatonluk atom bombasıyla aynı enerjiyi açığa çıkaran 1859 Carrington Olayı’ydı. Dünya’ya çarptıktan sonra, güçlü güneş parçacıkları akışı dünyanın dört bir yanındaki telgraf sistemlerini kızarttı ve Karayipler’e kadar güneyde dolunay ışığından daha parlak auroraların ortaya çıkmasına neden oldu. NASA’nın bildirdiğine göre ayrıca milyar tonluk bir gaz bulutu saldı ve Kanada’nın Quebec eyaletinin tamamında elektrik kesintisine neden oldu.
NASA’nın bildirdiğine göre, benzer bir olayın bugün gerçekleşmesi halinde, bilim insanları bunun trilyonlarca dolar değerinde hasara yol açacağı ve 1989’da bir milyar tonluk gaz bulutu salan ve Kanada’nın Quebec eyaletinin tamamında elektrik kesintisine neden olan güneş fırtınası gibi yaygın elektrik kesintilerini tetikleyeceği konusunda uyarıyor.
Ancak bu, yıldızımızın bize fırlatabileceklerinin yüzeyini bile çizmeyebilir. Bilim insanları ayrıca Dünya tarihi boyunca eski ağaç halkalarında kaydedilen radyasyon seviyelerindeki bir dizi ani ve muazzam artışın nedenini araştırıyor. Önde gelen teorilerden biri, bu ani artışların Carrington Olayı’ndan 80 kat daha güçlü güneş fırtınalarından kaynaklanmış olabileceği yönünde, ancak bilim insanları henüz bilinmeyen başka bir kozmik kaynağı elemiş değiller.
Kaynak: https://www.livescience.com/sun-canyon-like-hole-solar-storm
Bu yazı Astrafizik.com tarafından Türkçeye aktarılmış olup yazının aslı livescience.com sitesine aittir, orijinaline mümkün olduğunca sadık kalmak koşuluyla dilimize çevirilmis olsa da editoryal tarafından katkılarda bulunulmuştur. Bu sebeple Astrafizik.com içerik izinlerine tabidir. Astrafizik.com referans gösterilmek koşuluyla 3. tarafların kullanımına izin verilmiştir.
