Karadelikten Beyaz Deliklere
Elbette, kara delikler bir galaksinin veya başka bir evrenin başka bir bölümüne yolculuk sağlıyorsa, diğer tarafta onlara zıt bir şey olması gerekir. Bu , Rus kozmolog Igor Novikov tarafından 1964’te öne sürülen bir teori olan bir beyaz delik olabilir mi, teorisidir. Novikov, bir kara deliğin geçmişte var olan bir beyaz delikle bağlantılı olduğunu öne sürdü. Bir kara deliğin aksine, beyaz bir delik ışığın ve maddenin çıkmasına izin verecek, ancak ışık ve madde kendisinden içeriye giremeyecektir.
Bilim adamları kara ve beyaz delikler arasındaki potansiyel bağlantıyı keşfetmeye devam ettiler. Fizikçiler Carlo Rovelli ve Hal M. Haggard, Physical Review D dergisinde 2014 yılında yayınladıkları çalışmalarında, “maddenin bir kara deliğe çöktüğü ve sonra karadelikten çıktığı sonlu bir uzay-zaman bölgesi dışında Einstein denklemlerini karşılayan klasik bir metrik var” iddiasında bulundular.” Başka bir deyişle, karadeliklerin yutmuş olduğu tüm maddeler dışarı püskürtülebilir ve kara delikler öldüklerinde beyaz deliklere dönüşebilir.
Bir kara deliğin çöküşü, emdiği bilgiyi yok etmek şöyle dursun durdurulacaktır. Bunun yerine, bilginin kaçmasına izin veren bir kuantum sıçraması yaşayacaktır. Durum böyle olursa , 1970’lerde kara deliklerin kuantum dalgalanmalarının bir sonucu olarak parçacıklar ve radyasyon – termal ısı – yayma olasılığını araştıran eski Cambridge Üniversitesi kozmologu ve teorik fizikçi Stephen Hawking’in önerisine biraz ışık tutacaktır.
Finkbeiner, “Hawking, bir kara deliğin sonsuza kadar sürmediğini söyledi.” Hawking, 1976’da Physical Review D’de yayınlanan makalesinde açıkladığı gibi, radyasyonun bir kara deliğin enerji kaybetmesine, büzülmesine ve kaybolmasına neden olacağını hesapladı. Yayılan radyasyonun rastgele olacağı ve içine düşen şey hakkında hiçbir bilgi içermediği iddiaları göz önüne alındığında, kara delik, patlaması üzerine bir sürü bilgiyi silecektir.
Bu, Hawking’in fikrinin, bilginin yok edilemeyeceğini söyleyen kuantum teorisiyle çeliştiği anlamına geliyordu. Fizik, bilginin bulunmasının daha da zorlaştığını, çünkü kaybolması durumunda geçmişi veya geleceği bilmek imkansız hale geldiğini belirtir. Hawking’in fikri ‘kara delik bilgi paradoksuna’ yol açtı ve uzun süredir bilim adamlarını şaşırttı. Bazıları Hawking’in tamamen yanlış olduğunu söyledi ve adamın kendisi 2004’te Dublin’deki bir bilimsel konferansta hata yaptığını bile açıkladı.
Öyleyse, korunmuş bilgi yayan ve tüm bilgiyi beyaz bir delikten dışarı fırlatan kara delikler kavramına geri mi dönüyoruz? Louisiana Eyalet Üniversitesi’nden Jorge Pullin ve Uruguay Montevideo’daki Cumhuriyet Üniversitesi’nden Rodolfo Gambini, Physical Review Letters’da yayınlanan 2013 araştırmalarında, bir kara deliğe döngüsel kuantum yerçekimi uyguladılar ve yerçekiminin çekirdeğe doğru arttığını, ancak azaldığını ve planlandığını buldular. Sonuçlar, bir portal olarak hizmet veren kara delikler fikrine ekstra güven verdi. Bu çalışmada tekillik yoktur ve bu nedenle karşılaştığı her şeyi ezmekle sonuçlanan aşılmaz bir engel oluşturmaz. Bu aynı zamanda bilginin kaybolmadığı anlamına da gelir.
Bu yazı Astrafizik.com tarafından Türkçeye aktarılmış olup yazının aslı space.com sitesine aittir, orijinaline mümkün olduğunca sadık kalmak koşuluyla dilimize çevirilmis olsa da editoryal tarafından katkıda bulunulmuştur. Bu sebeple Astrafizik.com içerik izinlerine tabidir. Astrafizik.com referans gösterilmek koşuluyla kullanıma izin verilmiştir.
Kaynak: https://www.space.com/where-do-black-holes-lead.html
Çeviri: Sinan YAVUZ
