#bilim #haber #fizik #uzay #bilgi<\/p>\n\n\n\n
“G\u00fcne\u015fin y\u00fcksek parlakl\u0131\u011f\u0131 sebebiyle bug\u011fne kadar fark edilememi\u015f 25 asteroit ke\u015ffedildi. \u0130lgin\u00e7 Olan ise bu asteroidlerin D\u00fcnya’n\u0131n etraf\u0131nda d\u00f6n\u00fcyor olmas\u0131. <\/p>\n\n\n\n
G\u00f6kbilimciler, g\u00fcne\u015f \u0131\u015f\u0131\u011f\u0131nda saklanan ve bir g\u00fcn D\u00fcnya<\/a> ile yollar\u0131 kesi\u015febilecek dev bir asteroid grubu ke\u015ffetti.<\/p>\n\n\n\n 0,9 mil geni\u015fli\u011findeki (1,5 kilometre)\u00a0asteroit, son sekiz y\u0131lda tespit edilen potansiyel olarak en b\u00fcy\u00fck tehlikeli asteroit olarak g\u00f6r\u00fclmekte ve g\u00f6kbilimciler, bu asteroidin etkisinin birden fazla k\u0131tada hissedilece\u011fi sebebiyle kendisini “gezegen katili” olarak adland\u0131rd\u0131lar.<\/p>\n\n\n\n 2022 AP7 olarak adland\u0131r\u0131lan asteroid, D\u00fcnya\u00a0ile\u00a0Ven\u00fcs<\/a>\u00a0aras\u0131ndaki b\u00f6lgede y\u00f6r\u00fcngede d\u00f6nd\u00fc\u011f\u00fc i\u00e7in bu kadar uzun s\u00fcre tespit edilmekten kurtulmay\u0131 ba\u015fard\u0131.\u00a0Bu b\u00f6lgeler aras\u0131nda sa\u011fla\u0131kl\u0131 bir ara\u015ft\u0131rma yapabilmek i\u00e7in astronomlar\u0131n G\u00fcne\u015f<\/a>‘e ve maalesef y\u00fcksek parlak alanlara bakmas\u0131 gerekiyor ve bu tahmin edebilece\u011finiz gibi olduk\u00e7a zor. Ne yani elimizde o kadar geli\u015fmi\u015f teknojiler varken biz daha burnumuzun ucunu bile g\u00f6remiyor muyuz dedi\u011finizi duyar gibiyiz. Belki bilmek istersiniz ama,\u00a0James Webb Uzay<\/a> Teleskobu<\/u>\u00a0ve\u00a0Hubble Uzay Teleskobu gibi amiral gemisi teleskoplar bile\u00a0<\/u> optik sens\u00f6rleri k\u0131zartaca\u011f\u0131 i\u00e7in asla ama asla G\u00fcne\u015f’e bakmazlar. Yani elinizdeki harika Ferrari’ye misafir odas\u0131nda binemezsiniz. <\/p>\n\n\n\n Bu nedenle, g\u00f6kbilimciler bu b\u00f6lgede gizlenen asteroitlerin do\u011fas\u0131 hakk\u0131nda yaln\u0131zca s\u0131n\u0131rl\u0131 bir bilgiye sahipti ama ilgin\u00e7 bir \u015fekilde\u00a02013 y\u0131l\u0131nda, yaln\u0131zca 20 m geni\u015fli\u011finde olan \u00e7ok daha k\u00fc\u00e7\u00fck bir asteroit, hi\u00e7bir uyar\u0131 ve belirti olmaks\u0131z\u0131n G\u00fcne\u015f’in \u00f6n\u00fcnden ge\u00e7ti.\u00a0Bu asteroit , g\u00fcneydo\u011fu Rusya’daki\u00a0\u00a0Chelyabinsk<\/u><\/a>\u00a0\u015fehrinin \u00fczerinde patlad\u0131 ve binlerce binan\u0131n camlar\u0131n\u0131 k\u0131rd\u0131. Neyseki Chelyabinsk b\u00fcy\u00fck bir facia ile sonu\u00e7lanmad\u0131. Ama bir sonrakinde bu kadar \u015fansl\u0131 olur muyuz, bunu bilmiyoruz.<\/p>\n\n\n\n Carnegie Bilim Enstit\u00fcs\u00fc’n\u00fcn D\u00fcnya ve Gezegenler Laboratuvar\u0131’nda bir g\u00f6kbilimci olan Scott S. Sheppard, “G\u00fcne\u015f’in yak\u0131n\u0131nda g\u00f6zlemlemenin zorlu\u011fu nedeniyle, bug\u00fcne kadar y\u00f6r\u00fcngeleri tamamen D\u00fcnya’n\u0131n y\u00f6r\u00fcngesi i\u00e7inde olan yakla\u015f\u0131k 25 asteroit ke\u015ffedildi.”Scott yapt\u0131\u011f\u0131 a\u00e7\u0131klamada: <\/p>\n\n\n\n D\u00fcnya’ya \u00e7arpsa Chelyabinsk’ten \u00e7ok daha fazla zarar verecek olan 2022 AP7’nin ke\u015ffi, \u015eili’deki Cerro Tololo Amerikalar Aras\u0131 G\u00f6zlemevi’nde g\u00f6ky\u00fcz\u00fcn\u00fc tarayan s\u00fcpersentif Karanl\u0131k Enerji Kameras\u0131 (DEC) sayesinde m\u00fcmk\u00fcn oldu. Bu asteroitlerin her g\u00fcn iki 10 dakikal\u0131k periyot i\u00e7in<\/em> g\u00f6zlemleniyor<\/em>.<\/p>\n\n\n\n Sheppard, “\u015eimdiye kadar, yakla\u015f\u0131k 1 kilometre [0.6 mil] \u00e7ap\u0131nda, gezegen katilleri dedi\u011fimiz bir boyutta, D\u00fcnya’ya yak\u0131n iki b\u00fcy\u00fck asteroit bulduk.” gedi.<\/strong><\/p>\n\n\n\n \u0130\u00e7 g\u00fcne\u015f sistemi asteroitlerini tespit etmek \u00e7ok zor oldu\u011fu i\u00e7in, genel g\u00fcne\u015f sistemi<\/u><\/a> uzay kaya pop\u00fclasyonu modellerinde yeterince temsil edilmemektedirler. Ancak Sheppard, bu g\u00f6zlemlenmesi zor b\u00f6lgede yaln\u0131zca birka\u00e7 bilinmeyen “gezegen katilinin” kald\u0131\u011f\u0131na inan\u0131yor. \u0130yi haber \u015fu ki, bu bilinmeyen asteroitlerin \u00e7o\u011fu muhtemelen onlar\u0131 D\u00fcnya’dan g\u00fcvenli bir \u015fekilde uzak tutan y\u00f6r\u00fcngeleri takip ediyor. <\/p>\n\n\n\n Sheppard, “Muhtemelen benzer boyutlarda yaln\u0131zca birka\u00e7 [D\u00fcnyaya Yak\u0131n Asteroit] kalm\u0131\u015ft\u0131r ve bu b\u00fcy\u00fck ke\u015ffedilmemi\u015f asteroitler, muhtemelen onlar\u0131 \u00e7o\u011fu zaman<\/a> D\u00fcnya ve Ven\u00fcs’\u00fcn y\u00f6r\u00fcngelerinin i\u00e7inde tutan y\u00f6r\u00fcngelere sahiptir.” dedi.<\/p>\n\n\n\n Potansiyel olarak tehdit edici 2022 AP7’ye ek olarak, g\u00f6kbilimciler DEC g\u00f6zlemlerinde biri \u015fimdiye kadar g\u00f6r\u00fclen g\u00fcne\u015fe en yak\u0131n olan iki k\u00fc\u00e7\u00fck uzay kayas\u0131 daha ke\u015ffettiler. Bilim adamlar\u0131n\u0131n yapt\u0131\u011f\u0131 a\u00e7\u0131klamada, g\u00fcne\u015f sisteminin merkezindeki y\u0131ld\u0131za yak\u0131nl\u0131\u011f\u0131 nedeniyle 2021 PH27 olarak adland\u0131r\u0131lan bu asteroidin, t\u00fcm g\u00fcne\u015f sistemi<\/a> nesneleri aras\u0131nda genel g\u00f6relili\u011fin en b\u00fcy\u00fck etkilerini ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 belirtildi. <\/p>\n\n\n\n Albert Einstein’\u0131n genel g\u00f6relilik<\/a> teorisine g\u00f6re<\/u>\u00a0,\u00a0b\u00fcy\u00fck nesneler, \u00e7evrelerindeki di\u011fer nesnelerin hareketini etkileyebilecek \u015fekilde uzay-zaman\u0131 b\u00fckerler.\u00a0\u00c7ok k\u00fc\u00e7\u00fck olan bu etkiler, Newton<\/a> fizi\u011fi<\/u>\u00a0ile a\u00e7\u0131klanamayan gezegenlerin ve asteroitlerin y\u00f6r\u00fcngelerinde d\u00fczensizlikler olarak g\u00f6zlemlenebilir.\u00a0Neyse ki, hem 2021 PH27 hem de 2021 LJ4 adl\u0131 \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc asteroit, D\u00fcnya ile kesi\u015fmeyen y\u00f6r\u00fcngeleri takip ediyor.\u00a0<\/p>\n\n\n\n G\u00f6kbilimciler \u015fu anda 2.200’den fazla tehlikeli asteroidi, D\u00fcnya’ya tehlikeli bir \u015fekilde yak\u0131n y\u00f6r\u00fcngede d\u00f6nen ve 1 km’den daha geni\u015f olan uzay kayalar\u0131n\u0131 izliyor.\u00a0Bu t\u00fcr asteroitler, potansiyel olarak t\u00fcm gezegeni etkileyen yayg\u0131n bir y\u0131k\u0131ma neden olacaklar\u0131 i\u00e7in en b\u00fcy\u00fck endi\u015fe kayna\u011f\u0131d\u0131r.\u00a0Bununla birlikte, \u00e7ok daha k\u00fc\u00e7\u00fck asteroitler bile, yo\u011fun n\u00fcfuslu b\u00f6lgelere d\u00fc\u015ferlerse \u00e7ok fazla soruna neden olur.\u00a0\u00d6rne\u011fin, yaln\u0131zca 160 fit (50 m) geni\u015fli\u011findeki bir asteroit, \u015fehir merkezinin \u00fczerinde patlasayd\u0131 t\u00fcm Londra \u015fehrine zarar verirdi.\u00a0Neyse ki, g\u00f6kbilimciler asteroit y\u00f6r\u00fcngelerini y\u00fczy\u0131llar boyunca gelece\u011fe do\u011fru hesaplayabiliyor ve \u015fu anda bizi endi\u015felendirmesi gereken bilinen hi\u00e7bir uzay kayas\u0131 yok.\u00a0Ve b\u00f6yle bir kaya ortaya \u00e7\u0131kt\u0131\u011f\u0131nda, k\u00fcresel uzay toplulu\u011fu gezegeni korumak i\u00e7in ellerinde ara\u00e7lara sahip olmay\u0131 umuyor.\u00a0Eyl\u00fcl ay\u0131nda,\u00a0NASA’n\u0131n \u00c7ift Asteroid Y\u00f6nlendirme Testi (DART)<\/a>\u00a0g\u00f6revi, 780 m geni\u015fli\u011findeki (780 m) ana kayas\u0131 Didymos’un etraf\u0131nda d\u00f6nen 525 fit geni\u015fli\u011findeki (160 m) asteroit Dimorphos’un y\u00f6r\u00fcngesini ba\u015far\u0131yla de\u011fi\u015ftirdi.\u00a0T\u00fcr\u00fcn\u00fcn ilk \u00f6rne\u011fi olan bu deneyin ba\u015far\u0131s\u0131, yeterince erken bildi\u011fimiz s\u00fcrece sinir bozucu asteroitleri uzak tutabilece\u011fimizi g\u00f6steriyor.<\/strong><\/p>\n\n\n\n Kaynak: https:\/\/www.space.com\/dangerous-asteroid-discovered-in-sun-glare<\/a><\/p>\n\n\n\n