NASA, Hubble Galaksiler Arası Köprünün Muhteşem Görüntüsünü Yakaladı
İki galaksi arasındaki bu semavi geçiş rahatlıkla bir Star Trek bölümünün arka planı olabilir. Küçük yıldızları yutan kara delikler ve yoğun nebulaları kucaklayan boş uzay arasında, evrenimizin karanlık dehlizleri genellikle ışık parıltılarıyla aydınlanır
NASA’nın en son Hubble Uzay Teleskobu görüntülerinden birinde açıkça görülen şiirsel bir yan yana geliş. Ajans geçtiğimiz hafta, hem keşfeden kişi hem de manzaranın kendisinin son derece abartılı doğası nedeniyle Wild Üçlüsü olarak da bilinen galaktik üçlü Arp 248’in semavi bir görüntüsünü yayınladı.
Bu kusursuz fotoğrafta, üç galaksiden ikisi uzay boşluğunun ön planında görülebiliyor, aşırı sulandırılmış sulu boyadan yapılmış gibi birbirlerinin içine akıyor ve sadece galaksiler arası bir köprü olarak tanımlayabileceğimiz bu galaktik üçlü, Wild’ın Üçüz’ü olarak da biliniyor. Bu kusursuz fotoğrafta, üç galaksiden ikisi uzayın boşluğunun ön planında görülebiliyor, aşırı sulandırılmış sulu boyadan yapılmış gibi birbirlerinin içine akıyor ve sadece galaksiler arası bir köprü olarak tanımlayabileceğimiz bir şey oluşturuyorlar. Uzakta, evrene dağılmış daha da fazla galaksinin kozmik ömrünü temsil eden aldatıcı derecede küçük parıltılarla örtülü, bağlantısız üçüncü bir alem duruyor.
ESA/Hubble & NASA, Karanlık Enerji Araştırması/Enerji Bakanlığı/Fermilab Kozmik Fizik Merkezi/Karanlık Enerji Kamerası/Cerro Tololo Inter-Amerikan Gözlemevi/NOIRLab/Ulusal Bilim Vakfı/AURA Astronomi; J. Dalcanton
Bu görüntüde özellikle akıllara durgunluk veren şey, Hubble’ın görüş noktasından –Dünya‘nın yörüngesinde, yaklaşık 200 milyon ışık yılı uzaklıkta- üç galaksinin bilgisayar ekranlarımıza sığacak kadar küçük olmasıdır.
Gerçekte bu dünyalar çok çok ışık yılı genişliğinde olup, güneşimizin akıl almaz sayıda ikizini, güneş sistemimizdeki sekiz gezegene benzer dış gezegenleri ve parlayan ay arkadaşımıza benzer uyduları barındırmaktadır.
Bunlar kendi içlerinde minyatür evrenler olup, insan aklının alamayacağı bir ölçekte var olmalarına rağmen masaüstü duvar kâğıdı olarak indirilebilmektedirler.
Aslında, bu görüntünün merkezinde yer alan iki devasa spiralin ilk etapta ışıklı bir köprüyle birbirine bağlanması da bu ağır içeriklerinden kaynaklanmaktadır. Her ikisi de son derece güçlü kütleçekim kuvvetlerine sahiptir ve bu nedenle birbirlerini nazik bir halat çekme oyunu oynar gibi çekerek kazara gelgit kuyruğu olarak bilinen şeyi ya da yıldızlardan ve yanardöner yıldızlararası tozdan oluşan uzun bir akıntıyı yaratırlar.
Gelgit kuyrukları genellikle galaksilerin büyük bir galaksi halinde birleşmeye doğru ilerlerken birbirlerine çok yaklaşmalarının bir ürünüdür. Bu nefes kesici fenomeni daha önce birkaç kez görmüştük – gelgit kuyrukları bazı sevimli galaksi sistemlerinin isimlerinden de sorumludur.
“Fareler” ya da NGC 4676, Dünya’dan yaklaşık 300 milyon ışık yılı uzaklıkta birleşen galaksilere sahiptir ve “Tadpole” ya da UGC 10214, daha küçük bir galaksiyi parçalama sürecindeki büyük bir galaksiyi içerir, bu da harika bir gelgit kuyruğuyla sonuçlanan başka bir olay türüdür.
Samanyolu galaksimiz bile şu anda Andromeda ile çarpışma rotasında, yani sonunda onlar da bir tür galaksiler arası köprü oluşturabilirler ama endişelenmeyin.
Galaksilerdeki yıldızlar ve gezegenler arasındaki boşluk düşündüğünüzden çok daha fazladır.
Galaksiler birleştiğinde, büyük olasılıkla sadece birkaç gerçek çarpışma meydana gelir. Bir stadyuma giren iki büyük kalabalığın birleşerek devasa bir kalabalığa dönüştüğünü düşünün. Çoğu zaman kişiler gerçek anlamda birbirlerine çarpmazlar. Sadece birbirlerinin yakınına yerleşirler. Şimdi aynı durumu, her insan arasında yaklaşık bir ışık yılı boşluk olması şeklinde hayal edin.
İlginçtir ki, Arp 248’deki “Arp” ismi, 1966 yılında astronom Barry Madore ile birlikte Tuhaf Galaksiler Atlası’nı yaratan merhum astronom Halton Arp’ın soyadından gelmektedir.
NASA atlas hakkında şunları söyledi: “Her bir koleksiyon, Arp 248 gibi etkileşimli galaksilerin yanı sıra bir veya üç kollu spiral galaksiler, kabuk benzeri yapılara sahip galaksiler ve çeşitli diğer uzay tuhaflıkları da dahil olmak üzere olağanüstü tuhaf galaksilerden oluşan bir gösteri sunuyor.”
Bir şairin zihninden çıkan ve bir makinenin becerisiyle yoğunlaştırılan bu geniş alan, harika zıtlıklara sahip evrenimizin daha fazla örneğiyle dolu muazzam bir eser.
Kaynak: https://www.cnet.com/science/space/nasas-hubble-captures-magnificent-image-of-intergalactic-bridge/
Bu yazı Astrafizik.com tarafından Türkçeye aktarılmış olup yazının aslı cnet.com sitesine aittir, orijinaline mümkün olduğunca sadık kalmak koşuluyla dilimize çevirilmis olsa da editoryal tarafından katkılarda bulunulmuştur. Bu sebeple Astrafizik.com içerik izinlerine tabidir. Astrafizik.com referans gösterilmek koşuluyla 3. tarafların kullanımına izin verilmiştir.
