James Webb Uzay Teleskobu bilinen en eski galaksileri tespit etti
Galaksiler, evren sadece 350 milyon yaşındayken, yani şu anki yaşının sadece %2’sinde oluşmuştur.
Gökbilimciler, James Webb Uzay Teleskobu’nun faaliyetlerinin ilk aylarında tespit ettiği dört antik galaksinin bilim insanlarının şimdiye kadar gördüğü en eski galaksiler olduğunu ve neredeyse evrenin kendisi kadar eski olduğunu doğruladı.
Galaksiler, James Webb Uzay Teleskobu’nda (Webb ya da JWST) bulunan Yakın Kızılötesi Kamera (NIRCam) görüntülerinde bulunan yüzlerce umut verici yıldız kümesi arasındaydı. Ancak bilim insanları bu eski nesnelerin gerçekten göründükleri kadar eski olduklarını, kimyasal bileşimlerini ortaya çıkaran ve bu galaksilerin Webb’den ne kadar hızlı uzaklaştıklarını belirleyen Yakın Kızılötesi Spektrograf ile ayrıntılı olarak inceledikten sonra doğrulayabildiler.
Gökbilimciler artık dört galaksiden gelen ışığın Webb’e ulaşmasının 13,4 milyar yıldan fazla sürdüğünü biliyorlar. Daha doğrusu, teleskop galaksileri Büyük Patlama’dan sadece 350 milyon yıl sonra, evren şu anki yaşının sadece %2’sindeyken göründükleri gibi görüyor, ancak galaksiler daha da önce oluşmaya başlamış olmalı.
Böylesine genç yıldız ailelerini gözlemlemek Webb’in tam da bunun için inşa edildiğini gösteriyor ve bilim insanları bu kadar erken bir dönemde böylesine büyüleyici sonuçlar vermeye başladığı için heyecan duyuyorlar.
California Santa Cruz Üniversitesi’nde astrofizikçi olan ve gözlemlere katılan araştırmacılardan biri olan Brant Robertson yaptığı açıklamada, “Bunlar [galaksiler] JWST’den önce bulmayı hayal edebileceğimizin çok ötesinde” dedi. “JWST ile ilk kez bu kadar uzak galaksileri bulabilir ve ardından spektroskopik olarak gerçekten bu kadar uzakta olduklarını doğrulayabiliriz.”
Galaksilerin gerçekten göründükleri kadar yaşlı olduklarını doğrulamak için gökbilimcilerin NIRSpec’in verilerinden kırmızıya kayma olarak adlandırılan kesin tahminler elde etmeleri gerekiyordu. Kırmızıya kayma, evrenin genişlemesinin bir sonucu olarak bizden uzaklaşan nesnelerin daha kırmızı görünmesine neden olur; bu da uzak yıldızlar ve galaksiler tarafından yayılan ışığı ışık spektrumunun daha uzun, daha kırmızı dalga boylarına uzatır.
Webb tarafından tespit edilen galaksilerin en uzak olanı 13,2 kırmızıya kayma göstermiştir ki bu da yaklaşık 13,5 milyar yıllık bir yaşa karşılık gelmektedir – herhangi bir galaksi için şimdiye kadar ölçülen en yüksek yaş.
Robertson, “Kırmızıya kayma 13’te evren sadece yaklaşık 325 milyon yaşında” dedi.
Gözlemler, erken evreni daha önce mümkün olmayan şekillerde incelemek için NIRCam ve NIRSpec kullanan JWST Gelişmiş Derin Ekstragalaktik Araştırma (JADES) projesinin bir parçası olarak gerçekleştirildi.
80’den fazla gökbilimciden oluşan uluslararası bir işbirliği olan JADES, çalışmalarının henüz başında. Gökbilimciler daha sonra, bazıları Webb tarafından görüldükleri yaştan 100 milyon yıl kadar önce doğmuş olabilecek bu galaksilerdeki tek tek yıldızlara bakmak istiyorlar.
Robertson, “Bu ölçümlerle galaksilerin içsel parlaklığını bilebilir ve kaç yıldıza sahip olduklarını anlayabiliriz” dedi. “Artık galaksilerin zaman içinde nasıl bir araya geldiklerini gerçekten ayırmaya başlayabiliriz.”
Robertson, gözlemlerin gökbilimcilerin mevcut galaksi oluşum modellerine dayanarak bekledikleriyle eşleştiğini de sözlerine ekledi.
Ekip ayrıca NIRCam gözlemlerinde, şu anda teyit edilenlerden daha da yaşlı görünen galaksiler tespit etti, ancak bunların yaşları henüz NIRSpec’in daha doğru spektroskopik ölçümleriyle doğrulanmadı.
Yeni bulgular Pazartesi günü (12 Aralık) Baltimore’daki Uzay Teleskopu Bilim Enstitüsü konferansında sunulacak.
Kaynak: https://www.space.com/james-webb-space-telescope-oldest-galaxies-confirmed
Bu yazı Astrafizik.com tarafından Türkçeye aktarılmış olup yazının aslı space.com sitesine aittir, orijinaline mümkün olduğunca sadık kalmak koşuluyla dilimize çevirilmis olsa da editoryal tarafından katkılarda bulunulmuştur. Bu sebeple Astrafizik.com içerik izinlerine tabidir. Astrafizik.com referans gösterilmek koşuluyla 3. tarafların kullanımına izin verilmiştir.
